مصطفی ملکیان در نقد کتاب <<روانشناسی دین>>

مصطفی ملکیان در نقد کتاب <<روانشناسی دین>> :

روانشناسی دین در زمینه خود کتابی جامع است

 

نشست نقد و برسی کتاب "روانشناسی دین" نوشته دیوید وولف با ترجمه محمد دهقانی برگزار شد .

به گزارش خبر نگار بخش کتاب خبر گزاری دانشجویان ایران (ایسنا) ، در چهارمین نشست نقد و برسی کتاب روشن که روز گزشته 

(پنجشنبه) برگزار شد، مصطفی ملکیان کتاب " روانشناسی دین " را پیوند دهنده ی دانش های روان شناختی و دانش های دین پژوهانه 

دانست و گفت :مجموعه ی دانش هایی که درباره دین به پژوهش  میپردازند ، دو دسته اند: یک دسته دین پژوهانی که با حقیقت وکذب ادیان کاری ندارند و دین را به عنوان پدیده در نظر میگیرند و دسته دیگر ، دین پژوهانی که مقصدشان ، مشخص کردن حق و باطل بودن یک 

دین خاص است. روان شناسی دین با روانشناسی دینی متفاوت است؛ روانشناسی دین یک شاخه از علوم دینی است که در ان گفته میشود دین درباره روان ادمی چه میگوید .

اوهمچنین گفت: مجموعه ی آن چه روان شناسان دین میگویند ، پنج شاخه است و کتاب دیوید وولف به این پنج شاخه میپردازد .

دسته اول، مباحثی هستند که عوامل روانی موثر در پیدایش دین تاریخی را مطرح میکنند . دسته دوم ، عوامل روانی اقبال دین است ؛

به عبارت دیگر ، چه علل و عوامل درونی وجود دارد که التزام پیروی کردن از دین را ایجاد میکند .

این پژوهشگر در ادامه یاداور شد : دسته سوم، عوامل روانی موئثر در کیفیت دین داری را مشخص میکند.

دیوید وولف  تعریف پارسایی را به دین داری ترجیح میدهد و معتقد است گاهی بخش هایی از یک دین برای یک فرد مهم است و بخش های دیگر  آن مورد غفلت قرار میگیرد  و در این خصوص، علل روانی در کیفیت دینداری وجود دارد. دسته چهارم،  آثار دینداری در روان آدمی و دسته پنجم در رابطه  با معیار های دینداری  است  که به بحث درباره ی معیار های روانشناسی برای تشخیص بی دینی و دین داری افراد میپردازد .

هربحثی که در روانشناسی دین مطرح است ، به این پنج شاخه بر میگردد .

ملکیان از کتاب " روانشناسی دین "  به عنوان کتابی جامع  در حوزه ی  روانشناسی دین یاد کرد و گفت : روانشناسی دین به حق یا باطل بودن ادیان کاری ندارد  و فلسفه دین و الهیات است که به صدق و کذب یک دین میپردازد . از این منظر ، روانشناسی دین ، شاخه ای از شاخه های دین پژوهی  است ؛ اما جزو شاخه های روانشناسی  نیز محسوب میشود .

اودرباره اهمیت کتاب " روانشناسی دین " نیز گفت : این کتاب سه مزیت بزرگ دارد : جامعیتش بیش از کتاب های دیگر در این زمینه است .

همچنین در نوسان روانشناسی نظری و تجربی است و ب طور تمام  و کمال و فقط در زمینه ی مباحث نظری و یا مباحث تجربی نیست؛

بلکه دائما میان این دو حوزه در حرکت است .  انصاف چشمگیر  وولف نیز در داوری درباره دین ، ازدیگر ویژگی های  کتاب است .

این نویسنده و پژوهشگر سپس به نقاط ضعف کتاب اشاره و عنوان کرد :  فصل های کتاب نظم مشخصی ندارند و موضوعات موردبحث کتاب  در سامانه ی  نظم بندی بدی قرار گرفته ، حجم پردازش به مباحث متناسب  با  حجم پرداخته شده نیست ، و وولف در بعضی مباحث بیشتر به ادیان غربی نگاه کرده  و  به جهاتی بیشتر  دیدگاه هایی را که  در ادیان غربی مطرح است ، در کتاب گفته است .

همچنین حسن هاشمی میناباد  در سخنانی درباره ی ترجمه محمد دهقانی از " روانشناسی دین " گفت : کتاب " روانشناسی دین"

ترجمه ای کامل از اثر مؤلف است و میتواند به عنوان یک معیار علمی وملموس و نظام مند محسوب شود تا دیگران بر اساس ان ، کتاب هایی متعدد در حوزه ی روانشناسی دین را بسنجد .

او افزود : کتاب " روانشناسی دین "  کتاب درسی اغلب درس های روانشناسی دین است و جزو منابع اصلی حوزه ی دین پژوهی شمرده میشود .

هاشمی با اشاره به متن اصلی کتاب گفت : عبارت های متن اصلی نسبت به بقیه کتاب های روانشناسی  پیچیده ؛ اما از ایجزای شگرف برخوردار است .

خبر گزاری اینسا-جمعه 3خرداد 1387 

ساعت14:20